گشنیز گیاه خوش عطری است که در سراسر جهان بهشکلهای برگ،ساقه و تخم گشنیز استفاده میشود. گشنیز بهواسطه داشتن ویتامین ها و مواد معدنی فراوان سرشار از خواص درمانی است.
۱. کاهش التهابات پوستی
گشنیز حاوی سینئول و اسید لینولئیک است؛ سینئول یکی از ۱۱ ترکیب موجود در روغنهای اسانسی است. این دو ماده دارای خواص ضدسرطانی و ضدروماتیسمی هستند و تورم ناشی از این بیماریها را کاهش میدهند. گشنیز همچنین تاحدودی برای سایر تورمها، نظیر تورم ناشی از نارسایی کلیه یا کم خونی نیز مؤثر است، زیرا بعضی از مواد آن مدر هستند و باعث آزاد شدن آب اضافی بدن میشوند. کاهش التهابات پوستی، منجر به کاهش ناراحتیها و بهبود ظاهر پوست میشود.
۲. درمان بیماریهای پوستی
خواص ضدعفونی کننده، ضدقارچی و آنتی اکسیدانی گشنیز، برای درمان بیماریهای پوستی مانند اگزما، خشکی پوست و عفونتهای قارچی مناسب است.
۳. کاهش کلسترول
اسیدهای موجود در گشنیز، مانند اسید لینولئیک، اسید اولئیک، اسید پالمیتیک، اسید استئاریک و اسید آسکوربیک (ویتامین C) در کاهش میزان کلسترول خون بسیار مؤثرند و همچنین باعث کاهش میزان کلسترول بد (LDL) در عروق خونی و رگها میشوند. سطح بالای LDL در خون میتواند منجر به مسائل جدی قلبی-عروقی مانند آترواسکلروز (تصلب شرایین)، حملات قلبی و سکته مغزی شود. مهمتر از همه، این گیاه باعث افزایش سطح کلسترول خوب (HDL) میشود، HDL از به وجودآمدن برخی شرایط خطرناک برای انسان جلوگیری میکند.
۴. درمان اسهال
ترکیبات روغنهای اسانسی موجود در گشنیز مانند بورنئول و لینالول، به گوارش، عملکرد مناسب کبد و ارتباط رودهها کمک میکند و باعث کاهش اسهال میشود. از آنجایی سینئول، بورنئول، لیمونن، آلفا-پینن و بتا-فلاندرن دارای اثرات ضد باکتری هستند، گشنیز در درمان اسهال ناشی از میکروبها و قارچها نیز، مفید است.
خواص گشنیز همچنین برای جلوگیری از تهوع، استفراغ و بیماریهای معده، بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. این گیاه، غنی از مواد زیست-فعال است و به همین دلیل همیشه خواص جدیدی از آن کشف میشود.
علاوه بر این خواص بهداشتی، برگهای گشنیز تازه، پیشغذای مناسبی برای آماده کردن روده، برای یک وعدهی غذایی حسابی است.
۵. تنظیم فشار خون
مصرف گشنیز در بسیاری از بیماران بهطور مثبتی فشار خون را کاهش داده است. یونهای کلسیم و استیل کولین انتقالدهندهی عصبی در دستگاههای جانبی و سیستم عصبی مرکزی هستند. گشنیز اثر متقابل این یونها را بهبود میبخشد و فشار را در رگهای خونی کاهش میدهد، در نتیجه احتمال بروز بیماری های قلبی عروقی، ازجمله حملات قلبی و سکته مغزی کاهش مییابد.
۶. درمان زخمهای دهان
سیترنلول، که جزیی از روغنهای اسانسی موجود در گشنیز است، ضدعفونی کنندهای عالی است. مواد دیگر موجود در گشنیز نیز دارای خواص ضدمیکروبی و درمانیای هستند که از بدتر شدن زخمهای دهان جلوگیری میکنند. آنها روند بهبود زخمها را تسریع و از بوی بد دهان جلوگیری میکنند. گرچه گشنیز در محصولات اصلی به کار نمیرود، ولی در انواع خمیردندانهای طبیعی، به عنوان یک ترکیب ضد قارچ، از آن استفاده میشود. در واقع قبل از اختراع خمیر دندان، مردم برای از بین رفتن بوی بد دهان، تخم گشنیز میجویدند!
۷. جلوگیری از کم خونی
یکی از خواص گشنیز داشتن آهن فراوان است و به کسانی که از کم خونی رنج میبرند کمک میکند. مقدار کمِ آهن در خون، میتواند منجر به تنگی نفس، تپش قلب، خستگی شدید و کاهش عملکرد ذهنی شود. آهن همچنین باعث بهبود عملکرد ارگانهای دیگر بدن، افزایش انرژی و قدرت و ارتقای سلامت و استحکام استخوان میشود.
۸. ضد آلرژی
تحقیقات زیادی نشان داده است که گشنیز دارای آنتی هیستامینی قوی است که میتواند آلرژیهای فصلی و تب یونجه را کاهش دهد. همچنین، روغن آن اثرات آلرژیک حشرات، گیاهان، غذاها و سایر چیزها را کاهش میدهد. در بدن، آنافیلاکسی، ورم کهیر و تورم خطرناک گلو و غدد را از بین میبرد.
ما باید در برابر واکنشهای آلرژیک از خود محافظت کنیم و چون از ابتدا نمیدانیم به چه چیزهایی حساسیت داریم، بهتر است پیشگیری کنیم.
۹. حفاظت در برابر سالمونلا
سالمونلا یکی از خطرناکترین بیماریهای غذایی در جهان است، بنابراین هر روش طبیعیای که از ما دربرابر آن محافظت کند، بسیار مهم است. گشنیز به طور غیرمعمولی دارای سطوح بالای دودسنال است. دودسنال یک ترکیب طبیعی است که دو برابر آنتی بیوتیک قدرت دارد؛ بنابراین گشنیز میتواند درمانی پیشگیرانه برای بیماری سالمونلا باشد. شما میتوانید با افزودن آن به رژیم غذایی، بدن خود را از بیماریهای ناخوشایند و حتی کشندهی مرتبط با این باکتریهای مرگبار محافظت کنید.
۱۰. بهبود سلامت استخوان
از خواص گشنیز، داشتن منبع سرشاری از کلسیم است که برای کسانی که به سلامت استخوانشان اهمیت میدهند ارزشمند است. کلسیم و دیگر ترکیبات موجود در گشنیز موجب رشد و دوام استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان میشوند. افزودن حتی مقدار کمی گشنیز به رژیم غذایی، میتواند سالها استخوانهای شما را محکم و سلامت نگه دارد. کلسیم بیشتر در مرکز برگهای گشنیز وجود دارد، پس اگر سلامت استخوانتان برایتان مهم است، این قسمت را هدف بگیرید!